1

No Eros

Niet te verwarren met de volgens bepaalde individuen charmante en heus niét bittere Italiaanse zanger Eros Ramazzotti. De kruidenlikeur kwam, in tegenstelling tot Eros, ter wereld in 1815. Apotheker Ausano Ramazzotti ontwikkelde de amaro in zijn klein laboratorium in Milaan. De drank met 30% alcohol werd een groot succes en in 1848 opende Ramazzotti vlak bij de Milanese Scala zijn eigen bar. De drank is een zogenaamde halfbitter, want bitterzoet en met een hoger suikergehalte dan volle bitters als Jägermeister en Underberg. Ook sinds jaar en dag verkrijgbaar: Amaro Ramazzotti Menta. Herkenbaar aan het groene etiket. Levensgevaarlijk zoals bovenstaand affiche laat zien.

2

Divine intervention

56 kruiden! 35% alcohol! En wie kent de legende van Sint Hubertus, de beschermheilige van de jagers, nou niet? Juist. Op Goede Vrijdag in 683 ging Hubertus op jacht. Volslagen ongepast natuurlijk op een Roomse feestdag. Een groot hert dat hij uiteindelijk in het vizier kreeg dacht er net zo over. Hert in kwestie draaide zich naar Hubertus toe en er verscheen een lichtgevend kruis tussen het gewei. Quite the sight voor Hubertus natuurlijk maar er was meer. Meer divine intervention kwam namelijk in de vorm van een stem die Hubertus opriep zich naar bisschop Lambertus van Maastricht te begeven. Hubertus ging bij Lambertus in de leer, werd later ook bisschop, genas terloops nog iemand van hondsdolheid en werd patroonheilige van de jacht. En in de 20e eeuw volgde dus een Duitse kruidenlikeur met een op zijn legende geïnspireerd logo op de fles. Mogelijk mede door deze historie had het sinds 1934 in Wolfenbüttel vervaardigde bittertje jarenlang een seniorenimago. Door een gewiekst marketingtraject heeft Jägermeister dit decennium een salonfähig party-imago gekregen en is niet meer vooral bekend als bijkans medicinaal digestief voor oude van dagen. De affiches hierboven en de tevens gebruikte slogan Alleen als ie ijs- en ijskoud is maakten nadrukkelijk géén onderdeel uit van deze campagne.

3

Diep Fries

Eerst het kleine onderscheid tussen Berenburg enerzijds en kruidenbitter/likeur anderzijds. Want in het eerste geval worden de kruiden getrokken op basis van jenever en in het tweede geval op basis van brandewijn. In the days of yore verkocht de Amsterdamse kruidenhandelaar Hendrik Beerenburg pakketjes kruiden waarmee met jenever een puntige kruidendrank getrokken kon worden. Met hun skûtjes namen Friese schippers de Beerenburg mee naar Friesland. De Dokkumer Fedde Sonnema voegde in 1860 zijn eigen lokale kruiden toe en stelde zo zijn eigen Berenburg met 30% alcohol samen. Plots met één enkele ‘e’ ja, want dan over de spelling: het oorspronkelijke Beerenburg met twee e’s werd geclaimd door de firma Weduwe Joustra uit Sneek. Klein puntje van wrevel in Friesland dus rondom taal. In 1999 gebruikte Sonnema overigens taal en spraakverwarring in de campagne Fries is een mooie taal, maar Sonnema begrijpen we allemaal. Wat het ken net. Met één e.

4

Merkregistratiepionier

De Duitser Hubert Underberg kwam in aanraking met kruidenjenevers toen hij studeerde in Nederland en België. Hij richtte zijn bedrijf op in het Duitse Rheinberg in 1846. Nota bene op zijn huwelijksdag. Was toen waarschijnlijk ook wel een dingetje. Maar niet iets dat onoverkomelijk is gebleken, want nog steeds is het bedrijf in handen van de familie Underberg. Het strikt geheime recept – nog steeds slechts bij selecte familieleden en een drietal geestelijken (!) bekend – bevat een reeks kruiden afkomstig uit 43 landen en bevat 44% alcohol. Het 20ml-flesje werd in 1949 geïntroduceerd, nadat het digestief tien jaar lang niet geproduceerd kon worden als gevolg van de Tweede Wereldoorlog. Sedertdien zit het portieflesje verpakt in papier om de kruidenlikeur te beschermen tegen licht. Hubert was nogal protective over zijn product en liet vanaf 1851 – ver voor de tijd van wettelijke merkregistratie – al van alles vastleggen zodat zijn product niet geïmiteerd zou kunnen worden.

5

Bittere ernst

Andermaal een kruidenbitter met een geheim recept dat overging van generatie op generatie. Bernandino Branca vond de bittere kruidenlikeur uit in 1845 in Milaan. Fenet-Branca heeft een alcoholpercentage van 39% en wordt samengesteld uit onder andere 27 kruiden afkomstig van vijf continenten. De drank is bitterder dan andere amaros zoals het eerder beschreven Amaro Ramazzotti, bevat meer alcohol en minder suiker. Fernet-Branca heeft ook een zoetere, mint-flavoured liqueur voor u in het assortiment die luistert naar de naam Branca Menta. De campagne Life is bitter zorgde nog voor een relletje in Duitsland toen over bepaalde saaie Duitse steden als Magdeburg, Chemnitz en Duisburg openlijk werd gezegd dat ze saai waren. ‘Eindelijk krijg je promotie. En overgeplaatst naar Chemnitz’. Fun fact tot slot: de tegenwoordig ontzettend omstreden Bill Cosby spreekt op zijn plaat Fat Albert uit 1973 uitgebreid over de Italiaanse drank. Life is bitter hoor.

 

Uit in Utrecht: 5 hotspots om niet te missen!

Kers op de custardtaart.

Das war einmal. De terugkeer van Ossi-Cola in Duitsland.